1. Povećanje lipoproteina (masnoća) u krvi (vidjeti članak – Postoji li dobar kolesterol?). Ovdje ću samo navesti bolesti i stanja kod kojih osobito dolazi do povećanja masnoća u krvi.

Povećane masnoće kao posljedica druge bolesti:

• Šećerna bolest
• Smanjena funkcija štitnjače
• Zatajivanje bubrega
• Zatajivanje jetre

Lijekovi kao uzrok povišenih masnoća:

• Oralni kontraceptivi
• Glukokortikoidi

Poremećaji u prehrani:

• Unos alkohola
• Pretjerao uzimanje kalorija, zasićenih masti i kolesterola

Genetski poremećaji

2. Povišeni tlak- hipertenzija. Prema framinghamskoj studiji učestalost oboljenja srca i krvnih žila u muškarca srednje dobi s tlakom iznad 160/95 mmHg je 5 (pet) puta veća nego u muškaraca iste dobi sa urednim krvnim tlakom.

3. Pušenje cigareta je jedan od najvažnijih čimbenika rizika za aterosklerozu. Povećanje smrtnosti (oko 70% u pušača u odnosu na nepušače!) proporcionalno je količini popušenih cigareta i smanjuje se sa dobi. Smanjenje ili prekid pušenja jasno smanjuju razvoj ateroskleroze.

4. Šećerna bolest. Gangrena donjih ekstremiteta je 8-150 x češća u dijabetičara, nego u nedijabetičara. Od ovoga broja dvostruko je češća u pušača, nego u nepušača.

5. Pretilost. Učestalost oboljenja krvnih žila (srčani infarkt, moždani udar…) je za oko 30% češća u pretilih, nego u nepretilih.

6. Tjelsna neaktinost. Postoje vjerodostojne studije o smanjenju oboljenja krvnih žila u ruralnim, u odnosu na gradske sredine. Između ostaloga to se pripisuje povećanju tjelesne aktivnosti ljudi na selu.

7. Stres. Psihički i emocionalni stres, kao i tjeskoba povezane su sa učestalošću ateroskleroze i nagle smrti.

8. Genetski činitelji. Postoji anegdota u liječničkim krugovima- što odgovoriti pacijentu da se najsigurnije zaštiti od ateroskleroze? Odgovor je: izabrati zdrave roditelje.

(modificirano prema Biermanu, 1998.g.)